Anh Bội có thể chia sẻ về cơ duyên nào đã đưa anh đến với thị trường chứng khoán và quyết định trở thành một nhà đầu tư không? Có khoảnh khắc hay câu chuyện nào đã thúc đẩy anh trở thành một nhà đầu tư?
Khi mới bắt đầu, mình chỉ gửi tiền vào ngân hàng. Vào năm 2000, thị trường chứng khoán Việt Nam mới hoạt động với trung tâm giao dịch chứng khoán nhưng lúc đó mình chỉ biết đến qua báo chí và cảm thấy khá xa lạ. Xem phim về thị trường chứng khoán Mỹ với cảnh người ta liên tục mua bán khiến mình cảm thấy khó hiểu. Đến cuối năm 2002, mình đọc báo và thấy thông báo bán trái phiếu của một công ty đầu tư hạ tầng chuyên xây dựng trạm thu phí. Vì trái phiếu tương tự như gửi tiết kiệm, mình quyết định đăng ký mua.
Từ đó, mình bắt đầu quan tâm và tìm hiểu thêm về cổ phiếu. Mình mở tài khoản trên trang web của công ty cổ phiếu BIDV, sử dụng số tiền ảo để làm quen với việc mua bán. Sau vài tháng, thấy việc này không quá khó, mình mở tài khoản thật và thử nghiệm với số tiền nhỏ. Mình coi đầu tư cổ phiếu như một kênh giữ tiền, tương tự gửi tiết kiệm ngân hàng.
Nhìn bảng giá suốt 2-3 năm mà chỉ có vài chục triệu đồng, mình thấy không đáng công sức. Do đó, mình chuyển sang đầu tư dài hạn, tức là bỏ tiền vào cổ phiếu và xem như khoản tiết kiệm. Mỗi tháng, mình chỉ theo dõi một lần.

Trong giai đoạn đầu, anh đã gặp những khó khăn gì khi vừa làm công việc chính vừa đầu tư chứng khoán?
Nhiều người đầu tư cổ phiếu để kiếm tiền và phải nghiên cứu rất nhiều để quyết định khi nào mua, khi nào bán. Tuy nhiên, mình không theo đuổi hướng đó, nên trong vài năm đầu mình chỉ đầu tư nghiệp dư. Mọi người thường nói bà bán rau cũng biết về thị trường chứng khoán, nên sau giờ làm việc mình bắt chước bà, tham gia mua bán cổ phiếu. Sau khoảng 2-3 năm, mình nhận ra rằng lợi nhuận không nhiều, chỉ vài chục triệu đồng. Vì vậy, mình chuyển sang đầu tư dài hạn. Mình chọn các mã cổ phiếu của những công ty sản xuất hoặc kinh doanh hàng thiết yếu như: Vinamilk, ngân hàng, Kinh Đô hay các công ty hạ tầng kỹ thuật mà mình tin rằng họ sẽ làm ra lời cho mình.

Anh Bội đã chuyển từ việc mua bán cổ phiếu liên tục sang đầu tư dài hạn như thế nào? Điều gì đã thôi thúc anh chuyển sang chiến lược đầu tư dài hạn? Tại sao anh cho rằng đó là phương pháp hiệu quả nhất?
Ban đầu, mình nhận thấy việc mua bán cổ phiếu liên tục đòi hỏi nhiều thời gian và công sức mà không mang lại lợi nhuận đáng kể. Hơn nữa, mình cảm thấy không tự tin vào khả năng mua bán ngắn hạn của bản thân. Do đó, mình quyết định chuyển sang đầu tư dài hạn với niềm tin rằng phương pháp này sẽ đem lại lợi nhuận cao hơn.
Mình chọn đầu tư vào các công ty sản xuất hoặc kinh doanh các mặt hàng thiết yếu như Vinamilk, ngân hàng, Kinh Đô hay các công ty hạ tầng kỹ thuật mà mình tin rằng họ có khả năng sinh lời ổn định. Từ cuối năm 2002, mình đã bắt đầu đầu tư vào những công ty này và kiên trì giữ cổ phiếu trong thời gian dài. Ban đầu, mình cũng không chắc chắn liệu phương pháp này có thành công hay không, nhưng khi thấy kết quả khả quan mình càng tin tưởng hơn vào chiến lược này.
Khi chuyển sang đầu tư dài hạn, mình chỉ dành khoảng 10-15% tổng tài sản cho cổ phiếu, phần còn lại vẫn được giữ trong tiết kiệm. Mình thực hiện việc chuyển dần từ từ vào cổ phiếu chứ không đổ hết một lần. Phương pháp này giúp mình giảm thiểu rủi ro và có sự chuẩn bị tốt hơn cho sự biến động của thị trường.
Là một nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm, anh Bội làm thế nào để kiểm soát cảm xúc và giữ bình tĩnh trước những biến động khó lường của thị trường?
Mình có tính cách phản ứng chậm, nên khi thị trường có tin xấu và nhiều người bán tháo, mình thường chưa kịp hành động. Ví dụ, vào đầu năm 2009 khi thị trường giảm mạnh hơn 20%, mình không kịp bán cổ phiếu nên quyết định giữ lại. Sau đó, thị trường phục hồi vào cuối năm 2009, thậm chí cao hơn trước. Kinh nghiệm này giúp mình rút ra bài học quan trọng: khi thị trường giảm, thay vì lo lắng mình nên xem xét mua thêm cổ phiếu.
Dù lần gặp khó khăn đầu tiên năm 2009 có chút thất vọng, mình không quá lo lắng. Mình suy nghĩ đơn giản rằng mình sở hữu một phần công ty và nếu công ty không phá sản, tài sản vẫn còn, chỉ là giá thị trường giảm tạm thời. Ví dụ như Vinamilk, công ty vẫn tiếp tục sản xuất và bán sản phẩm nên tài sản của mình vẫn an toàn. Từ đó, mình không còn quá lo lắng về sự biến động của thị trường nữa.
"Nhìn bảng giá suốt 2-3 năm mà chỉ có mấy chục triệu đồng thì không đáng công. Thành ra, mình chuyển sang đầu tư lâu dài, tức là bỏ tiền vào đó, mỗi tháng lãnh lương ra chi tiêu trong nhà, còn bao nhiêu thì bỏ một ít vào đó như gửi tiết kiệm, gửi cổ phiếu."

Trong những thời điểm thị trường biến động xấu, điều gì đã giúp anh Bội giữ vững niềm tin và tiếp tục đầu tư, thậm chí còn rót thêm vốn?
Sự kiện thị trường giảm mạnh vào năm 2009 đã là một bài học quý giá với mình. Lúc đó, do chưa có nhiều kinh nghiệm, mình đã chần chừ và không bán cổ phiếu kịp thời. Sau vài tháng, thị trường phục hồi và thậm chí tăng trưởng cao hơn trước đây. Kinh nghiệm này giúp mình nhận ra rằng thị trường dù có giảm thì cuối cùng cũng sẽ phục hồi.
Mình nhận thấy rằng đầu tư cổ phiếu cần có cái nhìn dài hạn, ít nhất là 5 năm để có thể vượt qua các giai đoạn suy giảm và đợi sự phục hồi. Đầu tư trong khoảng thời gian ngắn như 2 năm rất rủi ro vì có thể dẫn đến lỗ đến 30% vốn. Nếu không cần rút tiền trong thời gian thị trường xuống dốc thì không có gì phải lo lắng. Tuy nhiên, nếu cần tiền vào thời điểm đó, cần chuẩn bị trước vài năm và không nên đợi đến khi cần mới bán cổ phiếu.
"Hãy chọn kỹ và tìm hiểu thật kỹ trước khi chuẩn bị đầu tư một cái gì đó."
Anh Bội có thể chia sẻ thêm về cách tin tưởng vào các quỹ đầu tư không?
Trước khi đầu tư vào bất kỳ công cụ tài chính nào, việc chọn lựa và tìm hiểu kỹ lưỡng là rất quan trọng. Nếu bạn muốn đầu tư trực tiếp vào cổ phiếu, hãy ưu tiên chọn các công ty sản xuất hàng hóa thiết yếu vì những công ty này ít có nguy cơ phá sản và giá trị công ty thường ổn định hơn dù giá cổ phiếu có giảm.
Nếu bạn không tự tin vào khả năng chọn lựa cổ phiếu, một lựa chọn thay thế là đầu tư qua các quỹ đầu tư. Hãy tìm những công ty quản lý quỹ có uy tín đã hoạt động lâu năm và có kết quả tăng trưởng tốt. Đầu tư vào chứng chỉ quỹ có ưu điểm là thanh khoản cao giúp bạn rút tiền nhanh chóng khi cần.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng việc chọn quỹ đầu tư cần phải cân nhắc kỹ lưỡng để tránh việc phải chuyển quỹ liên tục. Khi bạn đã tin tưởng vào công ty quản lý quỹ, bạn có thể yên tâm hơn về hoạt động đầu tư của mình và tập trung vào các mục tiêu dài hạn.
Anh Bội có lời khuyên nào dành cho các nhà đầu tư cá nhân muốn tìm hiểu và đầu tư vào các quỹ đầu tư không?
Kinh nghiệm của mình là phải thử nghiệm qua các phương thức khác nhau trước khi đưa ra kết luận. Đừng chỉ nghe lời người khác mà chưa kiểm chứng. Đầu tư cũng đơn giản như gửi tiết kiệm, ai cũng có thể làm được nếu có kế hoạch rõ ràng và tuân thủ kế hoạch đó. Khi thực hiện đều đặn và lâu dài, bạn sẽ đạt được kết quả tốt, nên không cần quá lo lắng về những biến động ngắn hạn. Hãy để công ty quản lý quỹ giải quyết những rắc rối liên quan đến đầu tư để bạn có thời gian tận hưởng cuộc sống.